W praktyce często pojawia się problem związany z dokonywaniem odpisów amortyzacyjnych lub też zaliczaniem bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem drukarki komputerowej. Urządzenie to nie jest przystosowane do tego, by samodzielnie wykonywać funkcje, do jakich zostało zaprojektowane. Dlatego też drukarki komputerowe jako samodzielne urządzenia nie spełniają warunku kompletności i zdatności do użytku. Pogląd ten był wielokrotnie podnoszony w orzecznictwie sądowym. I tak w wyroku z 3.4.1998 r. (I SA/Lu 265/97, Fiskus 2000/6/7), NSA stwierdził, iż:

„drukarka komputerowa nie jest samodzielnym urządzeniem, to znaczy urządzeniem, którego funkcje użytkowe mogą być realizowane w jego samodzielnej pracy, bez współpracy z innymi urządzeniami – aby mogła spełniać swoje funkcje drukarka komputerowa musi otrzymać od urządzenia komputerowego polecenie drukowania i informacje, co ma drukować. Jest typowym urządzeniem peryferyjnym. Wydatek na drukarkę komputerową nie może więc być ani zaliczony bezpośrednio jako koszt uzyskania przychodu, ani też jako koszt uzyskania przychodu poprzez odpisy amortyzacyjne drukarki, jako samodzielnego środka trwałego”.

Z kolei NSA w wyroku z 30.10.1996 r. (I SA/Po 770/96, Fiskus 2000/6/7), orzekł, iż: „zestaw komputerowy nie może być rozpatrywany w rozbiciu na poszczególne niesamodzielne elementy, ponieważ w takiej formie nie mógłby być użytkowany przez podatnika”.

W świetle powołanego orzecznictwa, drukarka komputerowa jest zatem dla celów podatkowych traktowana wyłącznie jako urządzenie wyjścia danych cyfrowych i jako taka nie spełnia kryteriów uznania za środek trwały, lecz stanowi jedynie część peryferyjną jednostki centralnej, jaką jest komputer. Nie można więc traktować drukarki komputerowej jako samodzielnego środka trwałego podlegającego amortyzacji.

Tak więc zakup urządzeń peryferyjnych spowoduje podwyższenie wartości środka trwałego jakim jest zestaw komputerowy, stanowiący składnik majątku podlegającego amortyzacji.

Wykorzystanie środków trwałych na potrzeby działalności gospodarczej

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące amortyzacji uzależniają prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wykorzystywania nabytych lub wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą lub oddania ich do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, określonej w art. 17a pkt 1. Konieczne jest więc wykazanie związku używanych środków trwałych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z wyrokiem NSAz 24.9.1997 r. (SA/Sz 1835/96, LEX 31998): „warunkiem amortyzacji środka trwałego jako kosztu uzyskania przychodu jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego tego rodzaju, że uzyskanie przez podatnika przychodu nastąpiło w wyniku gospodarczego wykorzystania danego środka trwałego”.

Koreluje to z zapisem art. 16 ust. 1 pkt 63, który stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania (z wyjątkiem nieruchomości). Brak możliwości zaliczenia tych odpisów do kosztów uzyskania przychodów dotyczy tych miesięcy, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania, w takim bowiem przypadku nie służyły one czynnościom mającym na celu osiągnięcie przychodu.

Na równi z wykorzystywaniem składnika majątkowego na potrzeby podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą ustawodawca traktuje oddanie takich składników osobom trzecim do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, o której mowa w art. 17a pkt 1.