W zależności od przedmiotu aportu, wnoszonego przez podatnika w zamian za objęcie udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną lub wkładów w spółdzielniach, ustawa przewiduje różny sposób ustalania kosztów uzyskania przychodów z tytułu tego objęcia. Jednakże dla wszystkich kategorii od 1.1.2004 r. została wprowadzona jednolita zasada, zgodnie z którą podatnik w momencie obejmowania udziałów (akcji) lub wkładów może podwyższyć koszty uzyskania przychodów z tego tytułu o poniesione przez siebie wydatki w związku z obejmowaniem wymienionych walorów. Mogą to być: opłata notarialna, koszty doradztwa lub pośrednictwa. Zdaniem autorów Komentarza, dyspozycja art. 16 ust. 1 pkt 8 PDOPrU, zgodnie z którą tego rodzaju wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów dopiero w momencie ustalania dochodu ze zbycia wymienionych walorów (nie są kosztem podatkowym w momencie ich obejmowania) znajduje zastosowanie do sytuacji, gdy obejmowane udziały (akcje), wkłady zostały pokryte wkładem pieniężnym. Za tego rodzaju twierdze-

– 1 Szerzej problematyka potrącenia kosztu przy nabyciu udziałów (akcji) w zamian za aport objętych pierwotnie w zamian za wierzytelność omówiona została przez J. Lemon w: Koszty uzyskania przychodów w postaci wartości nominalnej obejmowanych udziałów (akcji), Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych, 2003/9/54. niem przemawia interpretacja systemowa i celowościowa przepisów PDOPrU. Faktem jednak jest, że ustawodawca nie doprecyzował przepisu art. 16 pozostawiając jego interpretację w tym zakresie podatnikom oraz organom podatkowym.

– 2. Odpłatne zbycie lub umorzenie udziałów (akcji) w spółce lub 30 wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny (aport). Również w przypadku, gdy podatnik odpłatnie zbywa posiadane przez siebie udziały (akcje) w spółce lub wkłady w spółdzielni, objęte w zamian za wkład niepieniężny lub też, gdy udziały (akcje) te są umarzane albo zbywane na rzecz spółki w celu ich umorzenia, uzyskuje on przychód, który dla wymiaru podatku dochodowego może zostać pomniejszony o pewne związane z nim koszty.

Wartość tych kosztów jest ustalana na dzień zbycia lub umorzenia udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni w zależności od przedmiotu aportu, w zamian za który zostały one objęte, i tak:

– a) jeżeli przedmiotem aportu były składniki inne niż przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa – kosztem podatkowym będzie nominalna wartość objętych udziałów (akcji) w spółce lub wkładów w spółdzielni,

– b) jeżeli przedmiotem tym było przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa – kosztem podatkowym będzie wartość odpowiednio przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, wynikająca z ksiąg przedsiębiorstwa i określona na dzień objęcia tych udziałów (akcji), wkładów, nie wyższa jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.