Podatek dochodowy od osób prawnych

Do 31.12.2000 r. ograniczenia w zaliczaniu wydat ków do kosztów uzyskania przychodów dotyczyły samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności nieprzekra- czającej 500 kg. Od 1.1.2001 r. powyższe kategorie zostały zastąpione nową definicją samochodu osobowego. Według dodanego, przepisami ustawy z 9.6.2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. Nr 60, poz. 700), art. 16 ust. 3a PDOPrU przez samochód osobowy rozumie się każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe, oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kg.

Postępowanie karne skarbowe uregulowane jest w ustawie z 10.9.1999 r. -Kodeks kamy skarbowy (Dz.U. z 1999 r. Nr 83, poz. 930 ze zm.). Przewiduje ona kary, które różnią się w zależności od kwalifikacji czynu. Przykładowo, jedną z kar przewidzianych w tej ustawie za popełnienie przestępstwa skarbowego jest kara grzywny wymierzana w stawkach dziennych (art. 22 § 1 pkt 1 KKS). Zgodnie z art. 23 KKS, co do zasady, grzywnę wymierza się w wysokości co najmniej 10, ale nie więcej niż 720 stawek dziennych, przy czym stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części najniższego miesięcznego wynagrodzenia w cza- sie orzekania w I instancji ani też przekraczać kwoty równej czterystukrot- ności tej najniższej stawki. Natomiast popełnienie wykroczenia skarbowego podlega karze grzywny określonej kwotowo (art. 47 § 1 KKS). Zgodnie z art. 48 KKS, co do zasady, kara grzywny w tym przypadku może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotności najniższego miesięcznego wynagrodzenia.

Odpłatne zbycie udziałów (akcji) objętych w wyniku podziału 31 spółek kapitałowych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 PDOPrU dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa – ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 15 ust. lk (w przypadku gdy udziały »akcje« nabyte zostały w zamian za wkład niepieniężny) albo art. 16 ust. 1 pkt 8 (w przypadku, gdy ich nabycie nastąpiło w zamian za wkład pieniężny). Jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie, kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem.

– 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

– 1) wydatków na:

– a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

– 1. Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.

Jak wynika z art. 3 pkt 2 ustawy z 7.7.1994 r. – Prawo bu dowlane przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty i dach. Do tej definicji odwołuje się ustawa o podatkach i opłatach lokalnych.

W praktyce często pojawia się problem związany z dokonywaniem odpisów amortyzacyjnych lub też zaliczaniem bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem drukarki komputerowej. Urządzenie to nie jest przystosowane do tego, by samodzielnie wykonywać funkcje, do jakich zostało zaprojektowane. Dlatego też drukarki komputerowe jako samodzielne urządzenia nie spełniają warunku kompletności i zdatności do użytku. Pogląd ten był wielokrotnie podnoszony w orzecznictwie sądowym. I tak w wyroku z 3.4.1998 r. (I SA/Lu 265/97, Fiskus 2000/6/7), NSA stwierdził, iż:

Wątpliwości pojawiająsię w przypadku udzielenia pożyczek (kredytów) przez więcej niż jednego udziałowca (akcjonariusza) podatnika, posiadających łącznie nie mniej niż 25% jego udziałów (akcji). Przykładowo, może mieć miejsce sytuacja, kiedy trzy pożyczki udzielane są przez trzech udziałowców, z których każdy posiada po 10% udziałów podatnika. Czy wówczas zadłużenie podatnika liczy się tylko wobec udziałowców posia- setek tych zaliczać w koszty, od udzielonych spółce pożyczek wspólnik może pobierać odsetki, a spółka – w razie gdy nie majązastosowania przepisy art. 16ust. 1 pkt 60 i 61 ustawyopo- datku dochodowym od osób prawnych – odsetki takie może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów. Znaczące ujemne skutki budżetowe niedostatecznej kapitalizacji spółek nie występują jednak w przypadkach, gdy uzyskujący odsetki od wspomnianych pożyczek podlega tym samym zasadom ich opodatkowania podatkiem dochodowym, co spółka wypłacająca takie odsetki. Dlatego też ustawą z dnia 9 czerwca 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. Nr 60, poz. 700) wprowadzono do jej art. 16 dodatkowy ust. 7a. Zgodnie z tym przepisem wyłączone zostało stosowanie przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy w przypadkach, gdy podmiot udzielający pożyczkę jest, mającym siedzibę w Polsce, podatnikiem podatku dochodowego niekorzystającym z ulg w podatku dochodowym, tj. nie- korzystającym ze zwolnień lub odliczeń zmniejszających podstawę opodatkowania lub wysokości podatku, innym od tych, jakie przysługują wszystkim polskim osobom prawnym”. – pismo MF z 4.4.2002 r.. PB4AK-031-23/02, Biul.Skarb. 2002/3./20. dających co najmniej 25% udziałów, czy również wobec wszystkich innych udziałowców. Z uwagi na nieprecyzyjny zapis art. 16 ust. 1 pkt 60 należy stanąć na stanowisku, że zadłużenie podatnika liczy się tylko wobec wspólników (akcjonariuszy) posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji), pomija się zaś innych wspólników, którzy nie posiadają co najmniej 25% udziałów (akcji). Wynika to z zasady, że pojawiających się przy interpretacji ustawy podatkowej wątpliwości nie można interpretować na niekorzyść podatnika, w szczególności w przypadku, kiedy mamy do czynienia z przepisem lex specialis ograniczającym możliwość zaliczania w koszty uzyskania przychodów części wydatków. Przyjmując taką interpretację, będziemy mieli do czynienia z sytuacją, że pomimo udzielenia pożyczek przez udziałowców posiadających łącznie 25% udziałów (akcji) art. 16 ust. 1 pkt 60 nie będzie miał zastosowania, jeżeli zadłużenie podatnika wobec udziałowców posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) oraz wobec ww. innych podmiotów nie będzie przekraczało łącznie trzykrotności wartości kapitału zakładowego podatnika.

Leasing prywatyzacyjny jest szczególnym ro dzajem umowy leasingu, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo jako zorganizowana całość. Zgodnie z art. 52 ustawy z 30.8.1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.), na podstawie umowy zawartej między Skarbem Państwa a przejmującym, możliwe jest oddanie nie tylko poszczególnych jednostkowych składników majątku, ale przedsiębiorstwa jako całości do odpłatnego korzystania. Okres umowy nie może przekraczać 15 lat. Umowa może od razu przewidywać możliwość przeniesienia własności przedsiębiorstwa po upływie okresu, na który umowę zawarto pod warunkiem spełnienia przesłanek okreś- lonych w umowie. Dopuszczalne jest również przyznanie przejmującemu prawa nabycia przedsiębiorstwa po upływie okresu, na który została zawarta umowa. Ustalenie ceny następuje wtedy po zakończeniu umowy o odpłatne korzystanie. Prawa przejmującego do nabycia przedsiębiorstwa wygasają po upływie 2 lat od upływu okresu, na który została zawarta umowa o odpłatne korzystanie. Ponadto strony umowy mogą postanowić, że własność przedsiębiorstwa może być przeniesiona przed upływem okresu, na który umowa została zawarta, zaś pozostała część należności zostanie zapłacona w ratach. Warunkiem jednak jest, aby wcześniej zapłacona została przynajmniej 1/3 należności wynikających z umowy oraz zatwierdzony bilans i rachunek wyników za drugi rok obrotowy od dnia zawarcia umowy o odpłatne korzystanie. Okres ten ulega skróceniu o połowę w przypadku spłacenia przez przejmującego co najmniej połowy należności ustalonej w umowie.

Przepis art. 16 ust. 7 PDOPrU w sposób szczególny określa wartość kapitału zakładowego podatnika lub fundu- szu udziałowego w spółdzielni. Zgodnie z nim wartość kapitału zakładowego określa się na podstawie danych wpisanych do rejestru handlowego, jednakże bez uwzględnienia:

„Publiczny” według Słownika ję-114 zyka polskiego, PWN, Warszawa 1989 r., to „dotyczący ogółu ludzi, służący ogółowi, dostępny dla wszystkich, ogólny, powszechny, społeczny, nieprywatny”. Reklamę publiczną cechuje: