Wartość rynkowa, co do zasady, stanowi podstawę ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, np. w drodze spadku lub darowizny.

Jeżeli jednak umowa przenosząca własność nieodpłatnie wskazuje wartość niższą od rynkowej, przy ustalaniu wartości początkowej otrzymanych składników majątku należy przyjąć tę niższą wartość umowną. W takim przypadku zarówno organ podatkowy jak i podatnik nie mają prawa korekty (podwyższenia) tak ustalonej wartości początkowej.

Warunkiem uznania odpisów amortyzacyjnych, od otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych, za koszty uzyskania przychodu jest powstanie u podatnika przychodu podatkowego w związku z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. a) PDOPrU, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu w naturze albo dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub nabycie to stanowi dochód od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku. .

Nie stanowi przychodu (zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU) nieodpłatne otrzymanie świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych w nieodpłatny zarząd lub używanie przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Natomiast dochody wolne od podatku dochodowego, związane z nabyciem środków trwałych zostały zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 21 i art. 17 ust. 1 b oraz w art. 37 ust. 1-4 PDOPrU.