Grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym oraz w sprawach o wykroczenia nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Wydatki tego rodzaju nie są ponoszone w celu uzyskania przychodu, mimo że ich poniesienie może pozostawać w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej podatnika. Wydatki określone w art. 16 ust. 1 pkt 18 PDOPrU mają charakter sankcyjny i są następstwem naruszenia przepisów prawa, w wyniku którego miało miejsce wymierzenie kary lub grzywny. Do tej kategorii wydatków można zaliczyć przykładowo grzywny i kary pieniężne orzeczone w sprawach z zakresu publicznego obrotu papierami wartościowymi, z zakresu prawa budowlanego, Prawa bankowego, Prawa czekowego i wekslowego, prawa ubezpieczeń itp. Ustawy regulujące wymienione powyżej dziedziny prawa gospodarczego zawierają przepisy karne, które mają charakter szczególny w stosunku do przepisów prawa karnego.

W ramach postępowania karnego sprawy rozpatrywane są przez sądy powszechne. Grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki: jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 360. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł, ani też przekraczać 2000 zł. Natomiast karę pieniężna, zgodnie z postanowieniami art. 285 KPK, można nałożyć w szczególności na świadka, biegłego, tłumacza lub specjalistę, który bez usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie lub bez jego zezwolenia oddalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem.