Przypadki zaliczenia podatku od towarów i usług do kosztów uzy- 91 Skania przychodu. Cechą charakterystyczną podatku od towarów i usług jest to, że, co do zasady, pozostaje on neutralny w sensie możliwości zakwalifikowania go do kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że podatek ten nie stanowi kosztu uzyskania przychodów: dotyczy to zarówno podatku należnego, jak i naliczonego.

Podatek naliczony, uiszczony przez podatnika przy zakupie towa- 92 rów i usług, podlega odliczeniu od jego podatku należnego – pobieranego od nabywców. Podatek ten jest odzyskiwany przez podatnika nie tylko w postaci zwrotu pośredniego. Kwoty podatku naliczonego mogą być również zwracane podatnikowi bezpośrednio przez urząd skarbowy.

Podatek należny płacony przez odbiorców towarów i usług, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 9 PDOPrU, nie stanowi przychodu u podatnika. Skoro nie jest przychodem, również nie może pomniejszać tych przychodów poprzez zaliczenie go do kosztów uzyskania przychodów.

Od zasady, że podatek od towarów i usług nie stanowi kosztu uzyskania przychodów art. 16 ust. 1 pkt 46 PDOPrU przewiduje wyjątki, które dotyczą zarówno podatku naliczonego, jak i należnego. Podatek naliczony stanowi koszt uzyskania przychodów, jeżeli podatnik:

– korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług,

– nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odsprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług.

Ponadto podatnik może zaliczyć do kosztów podatkowych podatek naliczony w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym nie przysługuje mu obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług, pod warunkiem jednak, że naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego.